REPORTAŻ Z 60-LECIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 13 W SZCZECINIE
W dniach 27. i 28. września 2006 roku odbyły się oficjalne obchody sześćdziesięciolecia Szkoły Podstawowej nr 13 w Szczecinie i jednocześnie dziesięciolecia nadania jej imienia „Orląt Lwowskich”. W zasadzie jubileusz ów, według deklaracji pani dyrektor Bogusławy Walas, trwał przez cały tydzień, jednakże wspomniane dwa dni w kalendarzu zostały zarezerwowane w sposób szczególny na potrzeby tego właśnie znaczącego wydarzenia. Pierwszy dzień obchodów sześćdziesiątej rocznicy SP 13 rozpoczął się od mszy świętej o godzinie dwunastej w Parafii św. Michała Archanioła w Wielgowie. Nabożeństwo celebrowane było przez księdza arcybiskupa Mariana Przykuckiego w asyście dwóch miejscowych kapłanów. Świątynię wypełnili po brzegi przede wszystkim uczniowie SP 13, którzy zostali pogrupowani według klas z wyznaczonymi miejscami w ławkach. Przybyli również niegdysiejsi oraz obecni nauczyciele, mieszkańcy osiedla, przedstawiciele kuratorium oraz radni naszego regionu. Mszy świętej towarzyszył śpiew tutejszej Oazy, prowadzonej przez panie Grażynę Szybiak i Annę Car-Tkacz. Najbardziej żmudne zadanie przypadło osobom trzymającym sztandary szkolne; zmuszone były do utrzymywania postawy stojącej podczas całego nabożeństwa. Po skończonej mszy niektórzy niecierpliwi uczniowie wybiegli na zewnątrz, pomimo prośby o pozostanie w środku. Jako pierwsze, zgodnie z ustalonym porządkiem, wymaszerowały poczty sztandarowe; wśród chorągwi wyróżniała się szczególnie ta powstała przed dziesięciu laty z okazji nadania Szkole Podstawowej nr 13 imienia „Orląt Lwowskich”. Następnie z wnętrza kościoła zaczął wysypywać się tłum dzieci prowadzonych przez nauczycielki, później zaś reszta uczestników uroczystości. Część osób trzymających sztandary odczuwała pewne zakłopotanie, co widoczne było zwłaszcza w momencie wychodzenia pocztu sztandarowego ze świątyni. Następnie rozpoczęły się krótkie przygotowania do przemarszu. Przed budynkiem czekała już zaproszona specjalnie na tą uroczystość orkiestra, w której składzie nie można było znaleźć żadnej dorosłej osoby, nie licząc oczywiście dyrygenta. Pochód przeszedł ulicą Zawrotną, a następnie – Wiślaną. Na pierwszym planie kroczył poczet sztandarowy, po nim orkiestra, zaś w dalszych szeregach uczniowie i zaproszeni goście. Korowód przeciął ulicę Bałtycką i zatrzymał się na dziedzińcu SP 13, gdzie opiekunki klas uformowały dzieci w dwuszeregach na planie czworoboku. Na budynku sali gimnastycznej można było dostrzec dumnie prezentujący się biały napis na czerwonym tle, informujący wszystkich o jubileuszu. Uroczystości obchodów sześćdziesięciolecia Szkoły Podstawowej nr 13 rozpoczęło wspólne odśpiewanie Mazurka Dąbrowskiego. Następnie przemówiła pani wicedyrektor Iwona Szukało, która zaprezentowała m.in. zarys historii szkoły. Tuż za plecami zastępcy dyrektora dostrzec można było kilku mieszkańców Wielgowa, którzy jako jedni z nielicznych pamiętają jeszcze czasy przesiedlenia z 1946 roku ze Lwowa. Po lewej stronie stali w skupieniu zaproszeni goście, a po prawej orkiestra, która tuż przed przemówieniem odegrała jeszcze kilka znanych utworów. Potem udzielono głosu pani dyrektor Bogusławie Walas, która podziękowała za przybycie wszystkim zaproszonym osobom, uczniom i mieszkańcom osiedla. Po krótkim przemówieniu wezwała gości na dalszą część uroczystości jubileuszowych do sali gimnastycznej. Przy wejściu do auli pani Elżbieta Krawiec wraz z panią pedagog Beatą Sagan rozdawały informatory oraz jubileuszowe przypinki. Wystrój sali utrzymany był w błękitnej tonacji. Po lewej stronie od wejścia na drabinkach wisiały m.in. drzewa genealogiczne przygotowane przez uczniów szkoły. Dumnie prezentowały się również piękne prace o tematyce lwowskiej, ozdobione kwiatami i dużą firanką. Na frontowej ścianie dostrzec można było interesujący szkic dwóch budynków szkoły, tego z 1946 roku i obecnego. Po lewej stronie również wisiało białe płótno, na którym wyświetlano później prezentację z projektora. W celu umilenia czasu przybyłym gościom zaproszono na salę orkiestrę.
Następnie pani dyrektor Bogusława Walas wygłosiła przemówienie dotyczące osiągnięć szkoły oraz bieżących projektów, w które zaangażowani są zarówno uczniowie, jak i nauczyciele SP 13. Wymieniony został m.in. Szkolny Klub Sportowy „Trzynastka” oraz sukcesy tutejszej sekcji tenisa stołowego. Pani dyrektor wspomniała także o licznych osiągnięciach uczniów w olimpiadach i konkursach, w tym wojewódzkich. Przypomniała też, że od kilku lat organizowany jest tutaj Miejski Konkurs Matematyczny Uczniów Klas Pierwszych, w którym uczestniczą wszystkie szczecińskie szkoły. Dowiedzieliśmy się również o interesującym programie „Adopcja na odległość”, prowadzonym od pięciu lat w SP 13. W akcji biorą udział wszyscy, którzy są zainteresowani niesieniem pomocy uczniom z biednych państw afrykańskich. Pod opieką naszej szkoły jest obecnie jedna taka osoba, Eda z Zambii – świadczy to o pierwszym sukcesie przedsięwzięcia.
Kolejnym punktem obchodów jubileuszu SP 13 było nadanie tytułu „Zasłużony dla Szkoły Podstawowej nr 13”. Tytuł ten otrzymały następujące osoby:
– Pośmiertnie ks. Mieczysław Bryczkowski, proboszcz parafii w Zubrzy i pierwszy proboszcz parafii w Wielgowie;
– Pośmiertnie Halina i Edward Dziedziakowie, którzy całe swoje życie poświęcili szkole, w ich imieniu tytuł odebrała córka;
– Ks. Jacek Kochański, który w tym roku obchodził sześćdziesięciolecie pracy kapłańskiej;
– Prof. Remigiusz Węgrzynowicz, prezes Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Wschodnich w Szczecinie. Towarzystwo to okazało dużą pomoc przy staraniach o nadanie szkole imienia Orląt Lwowskich;
– Zofia Małkiewicz, jedna z pierwszych nauczycielek szkoły;
– Władysława Grzybowska, długoletnia nauczycielka szkoły. Z jej inicjatywy szkoła otrzymała imię Orląt Lwowskich. Niestety, sama Odznaczona była nieobecna podczas nominacji;
– Elżbieta Jarmusz, wieloletnia przewodnicząca Rady Szkoły;
– Maria Krawczuk, absolwentka i potem długoletnia nauczycielka naszej szkoły;
– Jadwiga Biernacik, członkini Rady Szkoły, która wniosła duży wkład dla nadania szkole imienia Orląt Lwowskich;
– Barbara Kondzioła, zasłużona przedstawicielka rodziców;
– Róża Uścinowicz, która podjęła wiele inicjatyw dla rozwoju szkoły;
– Maria Kurek, wieloletnia pracownica szkoły;
– Teresa Staranowicz, nauczycielka historii w szkole, która w 2003 roku zakończyła pracę z 30-letnim stażem;
– Kazimierz Pyzio, długoletni woźny szkoły;
– Władysław Dzikowski, przewodniczący Rady Miasta, który służy dużą pomocą szkole i osiedlu.
Na uroczystości obecna była m.in. wiceprezydent miasta Szczecina dr Anna Nowak, która również zabrała głos. Przemawiało także kilka innych osób, m.in. pan Władysław Dzikowski oraz były nauczyciel WF pan Stanisław Paszkowski. Wśród zebranych gości można było spotkać dyrektorów innych szkół podstawowych, obchodzących również sześćdziesięciolecie, m.in. panią Małgorzatę Łabuń ze szkoły nr 74 na Osiedlu Bukowym. Po oficjalnych przemówieniach zaproszono wszystkich do obejrzenia programu artystycznego przygotowanego przez uczniów i nauczycieli. Po lewej stronie znajdowały się osoby odpowiadające za obsługę projektora i efektów dźwiękowych: pani Anna Car-Tkacz, pani Magdalena Grzywacz, pani Małgorzata Lipińska oraz pani Katarzyna Napiórkowska. Naprzeciw, za gromadą stojących w kilku rzędach galowo ubranych uczniów, stała pani Beata Samborska, odpowiedzialna również za część muzyczną przedstawienia. Wkrótce na salę wbiegły małe dzieci, pod kierownictwem pani Iwony Trusewicz, przebrane we lwowskie stroje. Rozbrzmiał śpiew i tańce, a uczniowie bardzo dobrze wcielili się w role dorosłych. Wszystko było utrzymane we lwowskim klimacie. Po tym wstępie wyświetlono urywek filmu „Sami Swoi”, a następnie opowieść o przybyłych na ziemie zachodnie „repatriantach” ze Lwowa i krótka wzmianka o ks. Mieczysławie Bryczkowskim. Na ścianie widniały wyświetlane z projektora przedwojenne widokówki Augustwalde. Następnie odbyły się inscenizacje i wspólne śpiewy. Można było obejrzeć wywiad z panem Edwardem Dziedziakiem oraz wspomnienia przesiedleńców. Kolejna część programu skupiała się przede wszystkim na temacie Lwowa i tęsknoty za tym miastem. W tle można było oglądać budowle i krajobrazy naszych okolic a dzieci śpiewały znaną piosenkę z nowymi słowami „Tylko w Wielgowie”. Całość trwała około pół godziny. Zapewne niejednej osobie zakręciła się łezka w oku na widok malców opowiadających o przeszłości.
Tuż po przedstawieniu zaproszono zgromadzonych do zwiedzania okolicznościowych wystaw znajdujących się na parterze i pierwszym piętrze budynku szkoły. Zanim jednak wszyscy opuścili aulę, co poniektórzy zapragnęli jeszcze zabrać głos i byli to m.in. zaproszeni specjalnie na tą uroczystość przedstawiciele Towarzystwa Miłośników Lwowa. Ich liczna grupa była reprezentowana przez prof. R. Węgrzynowicza oraz pana B. Nagaya. Przemówił pan profesor Węgrzynowicz, który jest przewodniczącym szczecińskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa. Po tym ostatnim wystąpieniu sala gimnastyczna powolutku zaczęła pustoszeć. Nieliczni goście już w tym momencie zrezygnowali z dalszego pobytu na uroczystości.
Na parterze można było podziwiać kroniki szkolne, których część zaprezentowano również w bibliotece. Dużym powodzeniem cieszyła się zwłaszcza jedna z kronik, zawierająca oryginalne zdjęcia z czasów budowy siedziby SP 13. Na półpiętrze ulokowano księgę pamiątkową, do której każdy chętny mógł się wpisać. Natomiast na pierwszym piętrze znajdowały się wystawy tematyczne związane m.in. ze Lwowem oraz Izba Pamięci w sali do nauki historii, gdzie zaprezentowano szereg unikatowych dokumentów, w tym m.in. przedwojenne świadectwa szkolne z Rzęsny Polskiej. Można było również podziwiać kolejną kolekcję kronik szkolnych.
Po lewej stronie od wejścia wyłożono dawne przedmioty codziennego użytku, zaś w centrum pomieszczenia umieszczono stare pamiątkowe tablice ze zdjęciami absolwentów. Do zwiedzania dostępna była również dawna klasa geograficzna (obecnie informatyczna) oraz klasa biologiczna. Na głównym korytarzu pierwszego piętra budynku można było skosztować pysznego jubileuszowego tortu lub napić się soku, bądź kawy lub herbaty. Tutaj też zatrzymali się przybyli goście, których liczba niestety nieco zmalała. Czas płynął miło na wspólnych rozmowach i wspomnieniach. I tak zakończył się pierwszy dzień obchodów jubileuszu Szkoły Podstawowej nr 13 w Wielgowie.
Drugi dzień świętowania rocznicy rozpoczął się tym razem w auli o godzinie siedemnastej. Teren przed szkołą został zamieniony w plac zabaw, gdzie na dzieci czekały atrakcje w rodzaju rzucania lotkami lub skakania na dmuchanych konstrukcjach. Ulokowano tam również kramiki ze słodyczami. Tego dnia zaproszeni byli wszyscy mieszkańcy naszego osiedla. Po krótkim przemówieniu władz szkoły zaprezentowano ten sam program artystyczny, co dnia poprzedniego. W auli zgromadziła się spora ilość mieszkańców; przybyli tak licznie, że część osób zmuszona była do obejrzenia prezentacji na stojąco.
Następnie wezwano wszystkich zgromadzonych do zwiedzania i oglądania wystaw znajdujących się w budynku szkoły. Tym razem pamiątkowa księga znajdowała się na parterze i chętni mogli się do niej wpisywać. Zwiedzanie trwało dosyć długo, dopiero po godzinie dziewiętnastej goście rozeszli się do domów. W ten sposób zakończyły się obchody sześćdziesięciolecia Szkoły Podstawowej nr 13 w Szczecinie i dziesięciolecia nadania jej imienia „Orląt Lwowskich”.
Na koniec kilka słów od autora niniejszego artykułu. Z niezmierną radością uczestniczyłem w obchodach jubileuszu SP 13 jako absolwent z 1997 roku i cieszyłem się, że mogłem znowu spotkać moich nauczycieli z dawnych lat. Odniosłem jednak wrażenie, iż uroczystość półwiecza w 1996 roku była bardziej spektakularna i wzięło w niej udział o wiele więcej ludzi, niż w roku obecnym. Być może dlatego, iż wówczas szkoła była jeszcze przed reformą i uczęszczało do niej o wiele więcej uczniów, dzięki którym ta uroczystość miała inny charakter. Muszę jednak przyznać, że obchody ogromnie mi się podobały; wyrażam gorące uznanie dla wszystkich ludzi biorących udział w przygotowaniach i realizacji tego przedsięwzięcia. Cieszę się również, iż mogłem przypomnieć się wielu osobom i zaprezentować im mój pamiętnik, który liczy sobie już 15 lat.
Składam szczere podziękowania panu Ryszardowi za udostępnienie niektórych informacji i za zdjęcia, oraz pani Lucynie Kowalczyk ze szkolnej biblioteki za zdjęcia, miłą atmosferę oraz co najważniejsze – cenną pomoc przy realizacji tego reportażu i jego korektę. Życzę Szkole Podstawowej nr 13 kolejnych jubileuszy!
Paweł „V-12” Ruczko
Szczecin, 06-17.10.2006.
Niniejszy artykuł absolwenta SP13 ukazał się w 2006r. w Piśmie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich „Semper Fidelis” oraz został opublikowany również na stronie www.wielgowo.pl i praworzeze.eu.
Zdjęcia z tej uroczystości można obejrzeć w galerii.
Zobacz też artykuł i zdjęcia na stronie Pawła „V-12” Ruczko
Autor: lucyna